آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه‌جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

نویسندگان

  • اصغر نظریان استاد گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
  • علیرضا رحمتی٭ دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
چکیده مقاله:

در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه‌ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه‌جا و به محل‌های دیگر انتقال یافته‌اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط‌زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به‌دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این‌گونه تبعات مستثنی نبوده و در اکثر سدهایی که در ایران ایجاد شده، یا در دست ایجاد است با جابه‌جایی و اسکان مجدد سکونتگاههای پشت مخزن سد و تبعات اجتماعی- اقتصادی آن مواجه بوده است. تحقیق حاضر این مسائل را با مطالعه سد گتوند علیا بر روی رودخانه کارون مورد آزمون قرار داده است. در این ارتباط ویژگی‌های جغرافیای،اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههایی که در پشت مخزن سد گتوند علیا قرار داشتند،با استفاده از روشهای آماری تجزیه و تحلیل شده و برای تعیین راهبردهای اسکان مجدد با استفاده از مدل سوآت تمایلات و گرایش‌های کمی و کیفی افراد و خانوارهای ساکن مورد بررسی قرار گرفته است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه جا و به محل های دیگر انتقال یافته اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این گونه تب...

متن کامل

تغییرات ژئومورفولوژیکی سازند گچساران ناشی از آبگیری سد گتوند علیا، با استفاده ازتکنیک تداخل‌سنجی تفاضلی رادار

چکیده تصاویر ماهواره‌ای به علت دید وسیعی که از یک منطقه ایجاد می‌کنند و همچنین به دلیل پوشش تکراری منظم، به عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریت منابع زمینی قلمداد می‌شوند. با استفاده از فن­آوری سنجش از دور، خصوصاً تداخل سنجی راداری (InSAR) می­توان حرکات و تغییرات ناشی از پدیده­هایی مانند زمین­لرزه، آتشفشان، یخچال­ها، زمین­لغزش و دیاپیرهای نمکی و دیگر پدید­های نامنظم را مطالعه نمود. در این پژوهش از...

متن کامل

تحلیل عددی اثرات ناشی از انفجار تک‌چال در تودۀ گلسنگی سد گتوند علیا

نحوۀ تشکیل و انتشار ترک‌ها از عامل‌‌های مؤثر در کنترل آسیب‌های ناشی از انفجار، به‌خصوص در عملیات انفجار کنترل شده هستند. به‌منظور پیش‌بینی و کنترل ترک‌های ناشی از انفجار، نتایج آزمایش میدانی تک‌چال انفجاری در تودۀ گلسنگی منطقۀ سد گتوند علیا ثبت و با روش‌های تجربی برآورد زون‌های اطراف چال انفجاری مقایسه شده است. در این آزمایش چال انفجار به قطر 76 میلی‌متر و عمق 2 متر در تودۀ گلسنگی حفاری و با یک...

متن کامل

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

متن کامل

آثار و پیآمدهای اجتماعی و فرهنگی مدیریت آزادسازی مخازن سدها (نمونه موردی: سد آزاد)

سدهای مخزنی زمینه جابجایی بیش از 80 میلیون نفر از محل زندگی خود شده است. مطابق نتایج بررسی حاضر، در ایران نیز بیش از 2 میلیون نفر جمعیت تحت تأثیر احداث سدها قرار گرفته‌اند. هدف این پژوهش بررسی آثار و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی تحت تأثیر مدیریت آزادسازی مخازن سدها، نقد این سیاست‌ها و شناسایی عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله گر، راهبردی و پیامدهای آن بوده است. روش پژوهش کیفی و از تکنیک نظریه زمینه‌ای ا...

متن کامل

تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر مورفولوژی رودخانه کارون (مطالعه موردی: محدوده سد گتوند تا تنگ عقیلی شوشتر)

تغییرات مورفولوژیکی رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان با توجه به عوامل زمین­ساختی، تکتونیکی، هیدرولوژیکی و انسانی در طول زمان رخ داده است.  هدف از این مقاله بررسی تغییرات کاربری اراضی و تاثیر این تغییرات برروی مورفولوژی رودخانه کارون است. بدین منظور مسیر رودخانه و کاربری­های موجود در منطقه  با استفاده از چهار سری تصویر ماهواره­ایی لندست tm و etm سال­های 1989و2002و2005و2010 و با کمک تکنیک­های...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  53- 66

تاریخ انتشار 2011-02-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023